Năm 2017, sầu riêng Khánh Sơn tăng giá nhưng hầu hết nông hộ đều thu nhập không cao, vì sầu riêng mất mùa, do ảnh hưởng thời tiết mưa nhiều trong thời gian qua.
Giá tăng
Với giá trị kinh tế cao, phù hợp với điều kiện đất đai, thổ nhưỡng tại địa phương, đến nay bà con nông dân Khánh Sơn đã phát triển được hơn 400 ha sầu riêng, với các loại giống chủ lực như: Chín Hóa, J6, Moong thoong. Tiếp nối năm 2016, năm nay sầu riêng Khánh Sơn tiếp tục tăng giá. Theo tìm hiểu, thời điểm đầu mùa, nhiều thương lái đã vào tận vườn đặt hàng với giá trên 30 ngàn đồng/ 1 kg sầu riêng Chín Hóa, 40.000-45.000 đồng/ kg sầu riêng J6, 50.000 đồng/kg sầu riêng Moong thoong. Đối với trái chín rụng, giá cao hơn 10.000-15.000 đồng/ kg. Hiện tại, bà con bán ra chủ yếu là sầu riêng Chín Hóa và J6, còn giống Moong thoong thì khoảng 20 ngày nữa mới đến chính vụ. So với năm 2016, giá sầu riêng năm nay tăng khoảng 30%. “Năm nay, sầu riêng Khánh Sơn có giá bán cao nhất trong 5 năm trở lại đây. Lý do là vì không chỉ tiêu thụ trong nội địa mà sầu riêng Khánh Sơn còn được xuất khẩu sang Trung Quốc, các nước trong khu vực Đồng Nam Á và một số thị trường khác nữa”, ông Lê Anh Quang, cán bộ khuyến nông xã Sơn Bình lý giải.
Tuy nhiên giá bán tại các vườn cũng không đồng đều. Ông Bo Bo Khá (tổ dân phố Hạp Cường, thị trấn Tô Hạp) cho biết, trong vườn nhà ông trồng cả 3 loại Chín Hóa, J6 và Moong thoong. Thời điểm đầu mùa mặc dù có nhiều thương lái đến đặt hàng nhưng chỉ có những vườn lớn (với sản lượng mỗi lần thu hoạch khoảng hơn 1 tấn trở lên) thì mới có giá 42.000 đồng/ kg (giống J6). Còn đối với những vườn nhỏ như gia đình ông, mỗi lần thu hoạch chỉ được khoảng một vài tạ thì phải chịu thiệt vài giá để bù cho công vận chuyển. “Mấy ngày hôm nay, giá bán sầu riêng có chiều hướng giảm do thương lái thu mua chậm lại. Cụ thể sầu riêng Chín Hóa còn 30.000 đồng/ kg, J6 còn 37-38.000 đồng/ kg, Moong thoong 40-45.000 đồng/ kg. Hy vọng đến khi tôi thu hoạch những cây giống Moong thoong thì giá sầu riêng sẽ tăng trở lại”, ông Khá nói.
Thu nhập giảm
Mặc dù giá bán sầu riêng năm nay tăng cao nhưng không có nghĩa là thu nhập của người nông dân cũng tăng. Bởi chỉ một số ít nhà vườn có diện tích canh tác lớn, điều kiện chăm sóc đảm bảo, cây ra hoa đậu quả sớm thì sản lượng tương đương năm 2016; còn hầu hết diện tích sầu riêng tại các xã, thị trấn ra hoa muộn, gặp thời tiết mưa nhiều, khả năng thụ phấn kém, sản lượng giảm từ 30-50% so với năm trước, thậm chí có vườn thất thu gần như hoàn toàn. “Nhiều vườn sầu riêng ra hoa vào thời kỳ mưa nhiều nên khả năng thụ phấn kém, tỷ lệ đậu trái thấp. Có những vườn đậu quả thì lại bị lép, méo trái. Mưa nhiều còn dẫn đến nhiều vườn sầu riêng bị nhiễm sâu bệnh, làm chết cây, rụng quả, gây thiệt hại cho nông hộ”, ông Trần Anh Việt, Phó Trạm trưởng Trạm trồng trọt và bảo vệ thực vật huyện cho biết thêm.
Hộ ông Đinh Văn Thạch (thôn Dốc Gạo, thị trấn tô Hạp) có hơn 50 cây sầu riêng đang trong thời kỳ kinh doanh. Năm 2016, gia đình ông thu được trên 2 tấn. Tuy nhiên năm nay, vườn sầu riêng của nhà ông bị rụng nhiều, lại bị chết một số cây do sâu bệnh nên sản lượng thu được dự kiến chỉ bằng một nửa năm ngoái. Ông Thạch chia sẻ: “Cả vườn sầu riêng nhà tôi năm nay do mưa nhiều nên lứa đầu không đậu trái được và rụng hết. Đến khi ra hoa đợt thứ hai mới vớt vát được một ít. Cho nên sản lượng sầu riêng năm nay chỉ bằng 50% năm ngoái”.
“Năm nay, hầu hết các vườn sầu riêng trên địa bàn xã Sơn Hiệp đều giảm sút sản lượng đến 50% nên mặc dù giá bán có tăng cao hơn chút ít thì cũng không bù lại thiệt hại về năng suất. Do đó, các nhà vườn trồng sầu riêng có thu nhập thấp hơn so với mọi năm”, ông Nguyễn Văn Kết, Chủ tịch Hội Nông dân xã Sơn Hiệp cho biết.
Bên cạnh đó, những nhà vườn đã chốt giá, hiện cũng đang lo lắng vì những ngày gần đây thương lái đã thu mua chậm lại. “Trước tình hình thời tiết diễn biến thất thường như hiện nay thì thương lái đến thu hoạch những cây đã chốt giá sớm ngày nào hay ngày đó. Bởi vì nếu xảy xa những trận mưa kèm gió lớn sẽ khiến sầu riêng tiếp tục rụng quả, gãy cành, vừa thiệt hại về sản lượng, vừa ảnh hưởng đến cây sau này”, ông Khá lo lắng.
Kể từ khi được đưa vào trồng ở Khánh Sơn đến nay, cây sầu riêng đã khẳng định hiệu quả kinh tế và đã trở thành cây làm giàu cho nhiều nông hộ. Sầu riêng Khánh Sơn cũng đã được chứng nhận thương hiệu độc quyền trên thị trường. Tuy nhiên, có một thực tế là phần lớn bà con chưa nắm được quy trình kỹ thuật canh tác, chủ yếu chăm sóc cây trồng bằng kinh nghiệm, phụ thuộc nhiều vào thiên nhiên nên rất dễ gặp rủi ro bởi thời tiết diễn biến bất thường, sâu bệnh, giá cả thị trường không ổn định. “Tuy trồng sầu riêng đã khá lâu nhưng đến nay tôi cũng mới chỉ làm theo kinh nghiệm không biết cách phòng chống sâu bệnh hiệu quả hay bảo vệ cây không bị rụng quả khi thời tiết mưa nhiều. Vì vậy mong muốn các ngành chuyên môn tăng cường hướng dẫn người dân về kỹ thuật canh tác cây sầu riêng sao cho đạt hiệu quả, hạn chế ảnh hưởng của thời tiết, sâu bệnh. Để cây sầu riêng tiếp tục là cây làm giàu cho người nông dân và nhất là để bà con yên tâm canh tác loại cây trồng này về lâu dài”, ông Thạch bày tỏ.
Người dân Khánh Sơn thu hoạch sầu riêng.
Đinh Luận
Đài TT-TH Khánh Sơn