Để tạo điều kiện cho người dân tại khu dân cư (KDC) Đỉnh Đèo (thuộc thôn Dốc Trầu, xã Ba Cụm Bắc) phát triển sản xuất, ổn định cuộc sống, huyện Khánh Sơn đang triển khai thực hiện dự án khu tái định cư (TĐC) thôn Dốc Trầu, với tổng kinh phí đầu tư trên 27 tỷ đồng từ nguồn ngân sách tỉnh.
Cuộc sống khó khăn
Theo bà Cao Thị An (trưởng thôn Dốc Trầu), KDC Đỉnh Đèo có 60 hộ dân sinh sống. Trong đó hầu hết thuộc diện hộ nghèo và cận nghèo. Cuộc sống của người dân nơi đây gặp nhiều khó khăn bởi thiếu nước sinh hoạt, điều kiện sản xuất không thuận lợi. Do diện tích sản xuất của bà con chủ yếu ở những khu vực đồi dốc, đất thoái hóa, bạc màu, chỉ trồng được chuối, bắp. Tuy nhiên năm nào cũng chịu ảnh hưởng của thời tiết mưa nhiều hoặc hạn hán nên năng suất thấp. “Hằng năm, các ngành, các cấp, cũng như các đơn vị tài trợ cũng quan tâm hỗ trợ, tặng quà người dân ở KDC Đỉnh Đèo nhân dịp lễ, tết hoặc thời điểm giáp hạt, ảnh hưởng mưa lũ. Nhưng cũng chỉ giải quyết được nhu cầu trước mắt của bà con, nhiều gia đình vẫn phải sống trong cảnh thiếu thốn”, ba An nói.
Cuộc sống của 5 nhân khẩu trong gia đình chị Bo Bo Thị Nhậm (người dân KDC Đỉnh Đèo) phụ thuộc vào nguồn thu từ khoảng 1 ha chuối, bắp. Tuy nhiên diện tích sản xuất cách nhà đến 7-8 km, năng suất cây trồng không được bao nhiêu. “Vì vậy, chồng tôi phải đi làm thuê để kiếm thêm thu nhập. Cố gắng lắm chúng tôi cũng chỉ đảm bảo được cái ăn hằng ngày nên đến bây giờ gia đình tôi cũng vẫn thuộc diện hộ nghèo. Không chỉ khó khăn về kinh tế, mà ở đây còn thiếu nguồn nước sạch, hằng ngày vợ chồng tôi phải mất nhiều thời gian để đi gùi từng can nước về phục vụ sinh hoạt, chăn nuôi”, chị Nhậm bày tỏ.
Không may mắn như chị Nhậm, gia đình bà Cao Uyên lâm vào cảnh thiếu đất sản xuất từ 4-5 năm nay và phải chật vật với từng bữa ăn hằng ngày. Trước đây, gia đình bà xâm canh sản xuất bên địa phận huyện Cam Lâm, nhưng năm 2012 thì bị thu hồi đất. Không có đất sản xuất, chồng lại thì mù lòa, không lao động được, cuộc sống cả gia đình 5 người nhà bà trông chờ hoàn toàn vào đồng tiền làm thuê làm mướn của đứa con lớn và việc cắt lá chuối, hái măng, hái đót trên rừng của bà. “Tuy nhiên, không phải lúc nào cũng có nguồn thu. Những tháng mùa mưa, không có việc làm, chúng tôi phải mua nợ mấy quán gần đây, khi nào có tiền mới trả cho họ. Năm nào cũng vậy, cuộc sống của gia đình tôi cứ mãi luẩn quẩn trong nghèo đói, không thể thoát ra được vì thiếu đất sản xuất”, bà Uyên than phiền.
Mong được tái định cư
Theo ông Trương Văn Vỹ, Chủ tịch UBND xã Ba Cụm Bắc, trong số những hộ dân tại KDC Đỉnh Đèo có nhiều hộ xâm canh sản xuất bên địa phận huyện Cam Lâm. Tuy nhiên năm 2012, huyện Cam Lâm đã thu hồi đất để thực hiện dự án trồng rừng. Từ đó, có 21 hộ dân (trong số những hộ xâm canh bên địa phận huyện Cam Lâm) đã lâm vào tình cảnh thiếu đất sản xuất, cuộc sống rất khó khăn.
Trước đây, hộ gia đình anh Cao Thuyển có gần 2 ha đất canh tác (bên địa phận huyện Cam Lâm), trồng bắp, chuối, mỗi năm cũng thu được khoảng hơn 15 triệu đồng. Nhờ đó, cuộc sống gia đình anh cũng có đồng ra đồng vào hằng ngày. Tuy nhiên, từ khi bị thu hồi đất đến nay đã mấy năm, gia đình anh chỉ còn 3 sào đất trồng keo tại thôn Dốc Trầu. “Để duy trì cuộc sống của cả gia đình, hằng ngày tôi phải đi làm thuê cho người ta. Nhưng tiền công cũng không đáng bao nhiêu nên cuộc sống gia đình rất khó khăn. Vì vậy tôi mong muốn được chuyển đến nơi ở mới, có đất sản xuất và điều kiện sống tốt hơn”, anh Thuyển tâm sự.
Ở gần hộ anh Cao Thuyển, gia đình chị Cao Thị Chấm có đến 7 người. Sau khi trả lại đất bên huyện Cam Lâm, gia đình chị không còn đất để trồng trọt nữa. Cuộc sống hằng ngày của cả 7 miệng ăn trong nhà trông chờ vào số tiền làm công của chồng chị và người anh rể. “Nhưng cả năm chỉ có vài tháng là có việc làm thường xuyên, còn mùa mưa thì phải ở nhà. Tôi và chị gái thi thoảng cũng phải lên rừng hài măng, hái đót về bán kiếm tiền mua gạo. Cuộc sống quanh năm lúc nào cũng phải lo ăn từng bữa, rất mệt mỏi. Vì thế nên mong sao các ngành các cấp quan tâm bố trí đất sản xuất để gia đình tôi ổn định sản xuất, giảm bớt khó khăn trong cuộc sống”, chị Chấm chia sẻ.
Sẽ xây dựng khu tái định cư
Ông Trần Hữu Tuấn, Giám đốc Ban Quản lý các công trình xây dựng huyện Khánh Sơn cho biết, để tạo điều kiện cho các hộ dân tại Đỉnh Đèo phát triển sản xuất, ổn định cuộc sống, huyện đang triển khai thực hiện dự án khu TĐC thôn Dốc Trầu, với tổng kinh phí đầu tư trên 27 tỷ đồng từ nguồn ngân sách tỉnh. Dự án khu TĐC cho những hộ dân thiếu đất sản xuất tại Đỉnh Đèo được bố trí ở khu vực cũng thuộc thôn Dốc Trầu (cách trụ sở UBND xã Ba Cụm Bắc khoảng 1 km). Theo thiết kế dự án này bao gồm các hạng mục công trình: nhà ở cho 30 hộ dân thuộc diện di dời (mỗi căn nhà có diện tích khoảng 57 m2 , bao gồm cả công trình vệ sinh khép kín), đường giao thông, hệ thống điện thắp sáng, nước sinh hoạt và nhà sinh hoạt cộng đồng.
Hiện tại, các ngành liên quan của huyện đã tiến hành kiểm kê tài sản, hoa màu và đang xây dựng phương án đền bù, giải phóng mặt bằng khu vực xây dựng nhà ở và các công trình thiết yếu của khu TĐC. Đồng thời lựa chọn nhà thầu để triển khai thi công các hạng mục công trình trong thời gian tới. Bên cạnh đó, huyện Khánh Sơn cũng đã chỉ đạo ngành liên quan tiến hành rà soát, bóc tách đất để giao cho bà con trồng trọt, chăn nuôi ngay khi về nơi ở mới. Dự kiến, mỗi hộ sẽ được giao khoảng 1 ha đất để phát triển sản xuất, từng bước ổn định đời sống. Theo kế hoạch, dự án khu TĐC thôn Dốc Trầu (xã Ba Cụm Bắc) sẽ được hoàn thành trong năm 2018.
Theo ông Trương Văn Vỹ, Chủ tịch UBND xã Ba Cụm Bắc thời gian qua, xã cũng đã tiến hành lấy ý kiến của các hộ dân tại Đỉnh Đèo, bà con đều đồng tình, ủng hộ việc xây dựng khu TĐC tại khu vực đã được bố trí. “Theo chỉ đạo của UBND huyện, việc di dời các hộ dân tại đây, trước hết ưu tiên 21 hộ thiếu đất sản xuất, tiếp đến là 9 hộ nghèo, khó khăn về nhà ở, điều kiện sản xuất, nước sinh hoạt và có nguyện vọng di dời. Bên cạnh 30 hộ này, có 5 hộ khác cũng có nguyện vọng được chuyển đến khu TĐC mới nhưng hiện tại chưa thể giải quyết được cho những hộ này vì nguồn vốn có hạn”, ông Vỹ nói.

Đinh Luận
Đài TT-TH Khánh Sơn