Hiện nay, diện tích trồng sầu riêng toàn huyện trên 2.400 ha, sản lượng 15.000 tấn. Trong những năm qua, diện tích trồng cây sầu riêng tăng nhanh về diện tích, năng suất, sản lượng. Trên địa bàn huyện đã hình thành vùng sản xuất sầu riêng tập trung. Đây là loại cây trồng có giá trị kinh tế cao góp phần tạo việc, nâng cao thu nhập và làm giàu cho nông dân. Tháng 7 năm 2022, quả sầu riêng Việt Nam được xuất khẩu chính ngạch vào thị trường Trung Quốc tạo cơ hội lớn cho sản xuất sầu riêng Việt Nam nói chung và huyện Khánh Sơn nói riêng. Bên cạnh những cơ hội, thành tựu, sản xuất sầu riêng trong huyện còn nhiều tồn tại, rủi ro như: Có hiện tượng phát triển nóng về diện tích, mở rộng trồng mới sầu riêng ở những vùng không có lợi thế sản xuất; không phù hợp với điều kiện đất đai, nước tưới, những vùng cây sầu riêng không có trong định hướng phát triển cây ăn quả, Kế hoạch, Đề án phát triển cây trồng tại địa phương; không phù hợp với quy hoạch sử dụng đất, rừng (trồng sầu riêng trên đất quy hoạch rừng); tự phát chặt phá các loại cây trồng khác để trồng mới về sầu riêng... Nhiều nông dân trồng sầu riêng theo kinh nghiệm, không theo Quy trình kỹ thuật; quy mô sản xuất nhỏ lẻ còn phổ biến. Doanh nghiệp chưa đầu tư nhiều vào chế biến, xây dựng vùng nguyên liệu, tham gia chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ. Nhiều nông dân chưa hiểu rõ tầm quan trọng của mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói trong việc xuất khẩu chính ngạch sầu riêng. Do đó, diện tích vùng trồng, số lượng cơ sở đóng gói được cấp mã số đủ điều kiện xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc chưa tương xứng với quy mô diện tích. Mặt khác, tác động của biến đổi khí hậu đặc biệt là hạn hán đã, đang và sẽ là thách thức lớn đối với sản xuất nông nghiệp trong đó có sản xuất sầu riêng.
Để phát triển sản xuất sầu riêng bền vững, hiệu quả, ngày 13/4/2023, UBND huyện Khánh Sơn ban hành Văn bản số 1235/UBND về chỉ đạo phát triển cây sầu riêng trên địa bàn huyện. Trong đó chỉ đạo Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND các xã, thị trấn triển khai thực hiện một số nhiệm vụ cụ thể như:
- Kiểm tra, rà soát diện tích trồng sầu riêng trên địa bàn, nhằm phát triển cây sầu riêng trên diện tích đảm bảo theo đúng quy hoạch phát triển sản xuất nông nghiệp và quy hoạch sử dụng đất đã được ban hành.
- Khuyến cáo nông dân không tự phát mở rộng diện tích sầu riêng tại các vùng không đáp ứng điều kiện đất đai, tưới tiêu; không phù hợp với quy hoạch sử dụng đất; duy trì các loại cây trồng hiện có, không tự chặt phá để chuyển sang trồng mới cây sầu riêng.
- Tuyên truyền, phổ biến cho người dân từng bước thay đổi thói quen, nhận thức sản xuất theo phong trào, theo số đông; việc phát triển cây sầu riêng cần theo quy hoạch, định hướng phát triển của địa phương, theo định hướng thị trường; thay vì tăng diện tích, sản lượng cần tập trung tổ chức lại sản xuất, liên kết sản xuất, chuẩn hóa quy trình sản xuất từ lúc canh tác, thu hoạch đến chế biến, vận chuyển, phân phối nhằm nâng cao giá trị gia tăng.
- Hướng dẫn nông dân áp dụng quy trình thực hành nông nghiệp tốt (GAP), quản lý sức khỏe cây trồng tổng hợp (IPHM) trong vùng sản xuất sầu riêng, nâng cao chất lượng, đảm bảo an toàn thực phẩm.
- Tuyên truyền cho nông dân về tầm quan trọng của mã số vùng trồng, mã số cơ sở đóng gói trong việc xuất khẩu chính ngạch sầu riêng.
- Giao Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì, phối hợp với UBND các xã, thị trấn trong công tác kiểm tra chất lượng cây giống, vật tư nông nghiệp; hỗ trợ giám sát việc cấp, quản lý, sử dụng mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói đủ điều kiện xuất khẩu chính ngạch. Kịp thời phát hiện và báo cáo các trường hợp mạo danh, gian lận, sử dụng mã số vùng trồng không đúng mục đích./.