Thực hiện Nghị quyết 04 ngày 29/7/2011 của BCH Trung ương Hội Nông dân Việt Nam về việc “Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động và hướng dẫn phát triển kinh tế tập thể trong nông nghiệp, nông thôn giai đoạn 2011-2020”, thời gian qua, tại Khánh Sơn đã thành lập các tổ hợp tác (THT) sản xuất nhằm giúp hội viên nông dân nâng cao thu nhập, thoát nghèo bền vững.
Hộ bà Nguyễn Thị Nhiều (thôn Liên Hiệp, xã Sơn Hiệp) trồng 5 sào mía tím. Trước năm 2013, mọi khâu chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh, bà chỉ làm theo kinh nghiệm, chưa biết áp dụng khoa học kỹ thuật nên cây mía cho năng suất, chất lượng thấp. Năm 2013, Hội Nông dân xã thành lập tổ liên kết trồng mía tím (nay là THT trồng và chăm sóc mía tím), gia đình bà đã quyết định gia nhập tổ. “Trước đây, tôi chưa nắm được kỹ thuật trồng và chăm sóc mía tím, thường để mật độ dày nên cây mía nhỏ, năng suất thấp. Từ khi gia nhập THT trồng và chăm sóc mía tím, tôi được hướng dẫn về khoa học kỹ thuật canh tác cây mía nên sản lượng thu hoạch hằng năm đã tăng hơn trước” bà Nhiều cho biết.
Theo ông Nguyễn Văn Kết, Chủ tịch Hội Nông dân xã Sơn Hiệp, hiện nay THT trồng và chăm sóc mía tím của xã có 12 thành viên, với diện tích canh tác khoảng 10 ha. Thời gian qua, Hội Nông dân xã thường xuyên phối hợp với các ngành chuyên môn tổ chức chuyển giao khoa học kỹ thuật trồng, chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh trên cây mía tím cho người dân. Nhờ vậy bà con đã giảm được kinh phí đầu tư phân bón, ngày công lao động và săng suất mía cũng tăng đáng kể.
Từ tổ liên kết chăn nuôi heo (xã Sơn Trung) được thành lập đầu tiên trên địa bàn huyện năm 2010, đến nay, huyện Khánh Sơn đã có 15 THT trồng cây công nghiệp, cây ăn quả và chăn nuôi tại các xã, thị trấn, với 176 thành viên. Các THT sản xuất được hình thành dựa trên hai hình thức là liên kết các mô hình sản xuất sẵn có hoặc các mô hình sản xuất mới hình thành. Theo ông Cao Phạm Cưỡng, Chủ tịch Hội Nông dân huyện Khánh Sơn, đến nay, một số THT đã phát huy hiệu quả như: THT trồng sầu riêng tại xã Sơn Bình, trồng mía tím tại xã Sơn Hiệp…bước đầu giúp hội viên nông dân khắc phục một số khó khăn trong sản xuất như: nguồn vốn, công cụ lao động và kỹ thuật, kinh nghiệm chăm sóc cây trồng. Kết quả này đã tác động tích cực đến quá trình thực hiện một số tiêu chí nông thôn mới như: thu nhập, tổ chức sản xuất, cơ cấu lao động, giảm nghèo.
Tuy nhiên bên cạnh thành công bước đầu, thì nội dung hoạt động của các THT tại Khánh Sơn còn đơn giản, chủ yếu theo hình thức tương trợ lẫn nhau, hợp tác chưa chặt chẽ, chỉ mang tình ngắn hạn. Khó khăn lớn nhất hiện nay mà các tổ hợp tác sản xuất đang gặp phải đó là nguồn vốn tái đầu tư và mở rộng sản xuất, đầu ra cho sản phẩm.
Ông Đoàn Ngọc Giang, Tổ trưởng Tổ hợp tác chăn nuôi heo xã Sơn Trung cho biết, tổ liên kết chăn nuôi heo xã Sơn Trung thành lập năm 2010 (nay là THT). Năm 2013 lến đến 19 thành viên. Nhưng cuối năm 2016, vì giá heo giảm nên nhiều hộ đã xin rút khỏi tổ, và hiện nay chỉ còn 6 thành viên. Mặt khác, hiện tại tổ đã trả nợ hết nguồn vốn vay từ nguồn quỹ hỗ trợ nông dân trước đây, nhưng vay lại thì rất khó. “Cho nên chúng tôi rất mong sự quan tâm hỗ trợ của các cấp về kỹ thuật chăm sóc heo và nguồn vốn để giúp bà con phát triển chăn nuôi và duy trì bền vững, lâu dài THT chăn nuôi heo trên địa bàn xã”, ông Giang bày tỏ.
Ông Nguyễn Văn Kết, Chủ tịch Hội Nông dân xã Sơn Hiệp, THT trồng và chăm sóc mía tím xã Sơn Hiệp có một tổ trưởng đứng ra thu mua sản phẩm cho các thành viên trong tổ và những hộ khác. Tuy nhiên, hằng năm toàn xã trồng 55-60 ha mía tím, nên một người thì không thể thu mua hết được. Do đó, giá cả và đầu ra cho cây mía tím vẫn rất bếp bênh.
Ông Cao Phạm Cưỡng, Chủ tịch Hội Nông dân huyện cho biết, để giúp bà con nông dân tìm đầu ra cho nông sản, thời gian qua, Hội Nông dân huyện cũng đã tham gia các phiên kết nối cung cầu, làm việc với các doanh nghiệp, siêu thị trong và ngoài tỉnh về việc thu mua các mặt hàng nông sản của Khánh Sơn. Đồng thời, tạo điều kiện cho các THT sản xuất vay vốn từ quỹ hỗ trợ nông dân. Tuy nhiên, do nguồn kinh phí được phân bổ không nhiều, các tổ chỉ được vay nguồn vốn ban đầu và mỗi hộ vay 15-20 triệu đồng. Đối với những hộ đã vay các kênh tính dụng của ngân hàng chính sách xã hội rồi thì không được vay nguồn vốn quỹ hỗ trợ nông dân. Khó khăn nhất hiện nay là những THT tại xã Sơn Trung và thị trấn Tô Hạp-đây là những khu vực không thuộc vùng khó khăn nên không được vay vốn ngân hàng chính sach xã hội theo kênh tín dụng cho vay sản xuất, kinh doanh vùng khó khăn. Do đó, các THT tại hai địa phương này phải vay vốn ngân hàng nông nghiệp-phát triển nông thôn theo nghị định 55 của Chính phủ. Nhưng hiện tại chương trình này cũng chưa giải quyết được.
“Bên cạnh việc nỗ lực hỗ trợ bà con về nguồn vốn, đầu ra cho sản phẩm, Hội Nông dân huyện cũng sẽ tập trung hướng dẫn hội viên nông dân các thủ tục hành chính để thành lập các hình thức kinh tế tập thể trong sản xuất nông nghiệp, tham mưu cấp ủy, chính quyền tạo điều kiện về cơ chế, chính sách và nguồn lực để mô hình kinh tế tập thể hoạt động có hiệu quả. Bởi đây là hướng đi cần thiết để hội nông dân tham gia thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới”, ông Cưỡng nói.
Tổ hợp tác vườn nhà xã Sơn Trung
Đinh Luận
Đài TT-TH Khánh Sơn