Trong những năm gần đây, vấn đề an toàn thực phẩm ngày càng được nhiều người quan tâm vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, tính mạng người tiêu dùng. Trong đó, phẩm màu thực phẩm là một trong những thông tin được nhiều người chú ý đến nhất. Tuy nhiên do chưa hiểu hết về phẩm màu thực phẩm nên mọi người thường ái ngại, phân vân khi lựa chọn thực phẩm có màu.
Phẩm màu thực phẩm là gì?
- Phẩm màu thực phẩm là một nhóm những chất có màu được dùng làm phụ gia thực phẩm với mục đích tạo cho sản phẩm có màu sắc đẹp, tăng tính hấp dẫn đối với người tiêu dùng, nhưng không có giá trị về mặt dinh dưỡng.
- Phẩm màu thực phẩm được chia làm 2 loại chính:
+ Phẩm màu tự nhiên: là phẩm màu được chiết xuất hoặc được chế biến từ các nguyên liệu hữu cơ (thực vật, động vật) sẵn có trong tự nhiên. Nhóm phẩm màu này có nhược điểm là độ bền màu kém, sử dụng với lượng lớn nên giá thành cao.
+ Phẩm màu tổng hợp hóa học: là phẩm màu được tạo ra bằng các phản ứng tổng hợp hóa học. Phẩm màu tổng hợp thường có độ bền màu cao, sử dụng với lượng nhỏ đã cho màu đạt yêu cầu đặt ra.
Ăn thức ăn có chứa phẩm màu có an toàn không?
- Những thức ăn có chứa phẩm màu được phép sử dụng và dưới mức giới hạn cho phép thì không gây ảnh hưởng độc hại cho sức khỏe người tiêu dùng.
- Tuy nhiên, nếu quá lạm dụng phẩm màu, hoặc chạy theo lợi nhuận mà sử dụng các phẩm màu ngoài danh mục được phép sử dụng trong thực phẩm (đặc biệt là các phẩm màu tổng hợp) sẽ rất có hại đến sức khỏe, có thể gây ngộ độc cấp tính (với liều cao gây ngộ độc), hoặc ngộ độc mãn tính do sử dụng lâu dài (độc tích lũy) hậu quả có thể gây ung thư.
Những loại phẩm màu nào được sử dụng trong chế biến thực phẩm?
- Có rất nhiều loại phẩm màu được sử dụng trong sản xuất, chế biến thực phẩm. Tuy nhiên, chỉ những chất ít độc, dễ thải loại ra khỏi cơ thể người và không bị biến chất, phân hủy trong quá trình chế biến (đun nóng, lên men,…), không lẫn các tạp chất độc hại mới được sử dụng trong chế biến thực phẩm.
- Dựa trên các công trình nghiên cứu khoa học, khảo sát về độc tính và sự phân hủy của các chất, độ tinh khiết,…mà các nước trên thế giới đã đưa ra danh sách các chất phẩm màu được phép sử dụng trong quá trình chế biến thực phẩm.
- Ở Việt Nam, phẩm màu được phép sử dụng trong thực phẩm nằm trong danh sách công bố của Bộ Y tế.
Dùng phẩm màu như thế nào cho an toàn?
- Khi chế biến thức ăn tại gia đình tốt nhất nên sử dụng phẩm màu tự nhiên. Nếu phải sử dụng phẩm màu tổng hợp thì cần biết rõ đó là phẩm màu gì? Có được phép sử dụng trong chế biến thực phẩm hay không? Không mua và không sử dụng các loại phẩm màu đóng gói lẻ không có nhãn, mác, nguồn gốc không rõ ràng hiện đang bán ở các chợ hoặc biết chắc chắn ngoài danh mục cho phép để chế biến thực phẩm.
- Đối với các cơ sở chế biến thực phẩm để kinh doanh, chỉ được sử dụng phẩm màu trong danh mục cho phép, sử dụng đúng liều lượng cho phép, dùng cho đúng loại thực phẩm.
Với những thông tin trên, hy vọng sẽ giúp cho mọi người có cái nhìn nhận đúng hơn về phẩm màu thực phẩm và biết cách lựa chọn, sử dụng phẩm màu an toàn.
(Bài vết có sử dụng nội dung tuyên truyền của Cục ATTP – Bộ Y tế)