Thời gian qua, công tác phổ cập giáo dục, xoá mùa chữ là một trong những nhiệm vụ quan trọng của ngành giáo dục, luôn được Huyện ủy, UBND huyện quan tâm chỉ đạo đẩy mạnh đạt nhiều kết quả tích cực. Với quan điểm phổ cập giáo dục, xóa mù chữ là một nhiệm vụ chính trị trọng tâm, gắn liền với công tác xây dựng nông thôn mới, phát triển kinh tế xã hội địa phương, trong những năm qua các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương và ngành giáo dục tỉnh đã tích cực trong việc chỉ đạo, triển khai đồng bộ các biện pháp như đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, phát triển nhân lực cho các đơn vị trường học, thực hiện đúng, đầy đủ các chế độ chính sách cho học sinh các cấp học, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục phổ cập giáo dục và xóa mù chữ… nhờ đó cơ sở vật chất các trường học từng bước được chuẩn hoá, tỷ lệ trường học đạt chuẩn quốc gia ngày một tăng, trình độ dân trí và chất lượng nguồn nhân lực ngày càng được nâng cao đáp ứng kịp thời với yêu cầu của sự phát triển kinh tế xã hội.
Theo đó, năm 2024, tỉ lệ huy động trẻ 5 tuổi đến trường đạt 100%; 100% trẻ 5 tuổi hoàn thành chương trình giáo dục mầm non. Số trẻ 6 tuổi huy động vào lớp 1 đạt tỷ lệ 100%; 91,4% số trẻ 11 tuổi hoàn thành chương trình tiểu học (năm học 2023 - 2024); Số xã (thị trấn) đạt chuẩn phổ cập giáo dục tiểu học: 8/8, trong đó mức độ 2: 8/8, tỉ lệ: 100%; mức độ 3: 8/8, tỉ lệ: 100%. Số trẻ 11-14 tuổi hoàn thành chương trình tiểu học (tính đến năm học 2023 - 2024) đạt tỉ lệ 96,7%. Số thanh, thiếu niên từ 15-18 tuổi phải phổ cập đạt tỉ lệ 87,5%; số thanh thiếu niên 15-18 đã, đang học chương trình giáo dục phổ thông đạt tỷ lệ 55,5%.Số học sinh tốt nghiệp THCS vào học lớp 10 THPT, GDTX THPT, TCCN, trường dạy nghề: 349 chiếm tỉ lệ: 70,5%. Tổng số học sinh tốt nghiệp THPT, hoàn thành chương trình THPT năm qua: 213/245 với tỷ lệ 86,9%; Tổng số thanh, thiếu niên từ 18-21 có bằng tốt nghiệp THPT, BT THPT, THCN là 45,9%
Cùng với đó, công tác xóa mù chữ trên địa bàn huyện cũng được quan tâm, năm 2024, số người trong độ tuổi từ 15-25 biết chữ: mức độ 1: 5.593, tỉ lệ: 99,9%, mức độ 2: 5.569, tỉ lệ 99,5%; số người mù chữ mức độ 1 chiếm tỉ lệ: 0,1%; số người mù chữ mức độ 2 chiếm tỉ lệ 0,5%. người trong độ tuổi từ 15 đến 35 tuổi biết chữ mức độ đạt tỉ lệ: 99,6%, mức độ 2 đạt tỉ lệ 97,9%; số người trong độ tuổi từ 15 đến 60 tuổi biết chữ: mức độ 1 đạt tỉ lệ: 98,3%, mức độ 2 đạt tỷ lệ 88,4%; Số người trong độ tuổi từ 15-60 mù chữ: mức độ 1 chiếm tỷ lệ 1,7%, mức độ 2 chiếm tỷ lệ: 11,6%; số xã (thị trấn) đạt chuẩn xóa mù chữ: 8/8, tỉ lệ: 100%; trong đó mức độ 1: 8/8, tỉ lệ: 100%; mức độ 2: 8/8, tỉ lệ: 100%.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt được, công tác phổ cập giáo dục, xóa mù chữ trên địa bàn huyện cũng gặp không ít tồn tại hạn chế như: việc đầu tư cơ sở vật chất còn chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế tại một số đơn vị cấp xã, các cơ sở giáo dục trên địa bàn vẫn còn hạn chế trong việc tham mưu cho Ban chỉ đạo cấp xã các giải pháp để quản lý, duy trì sĩ số học sinh.Một số trường chưa thực hiện tốt giải pháp nâng cao chất lượng chuyên môn, số lượng học sinh lưu ban vẫn còn nhiều. Tình hình học sinh vắng học, bỏ học vẫn xảy ra thường xuyên, do đó ảnh hưởng đến chất lượng học tập của học sinh, nhất là học sinh bậc THCS. Hệ thống phần mềm PCGD, XMC không được mở nên việc cập nhật, rà soát, kiểm tra số liệu còn gặp khó khăn.
Để khắc phục những khó khăn, hạn chế, đồng thời phát huy những kết quả đạt được, củng cố, duy trì chất lượng hiệu quả trong công tác phổ cập giáo dục, xóa mù chữ trong thời gian tới, cấp ủy, chính quyền các cấp, ngành GDĐT và các nhà trường, Ban chỉ đạo PCGD – XMC huyện Khánh Sơn đã triển khai một số giải pháp chủ yếu sau: tăng cường công tác chỉ đạo, tuyên truyền, nâng cao nhận thức và trách nhiệm về công tác PCGD, XMC; nâng cao chất lượng giáo dục đào tạo, tiếp tục củng cố vững chắc, nâng chuẩn PCGD, XMC; Tiếp tục đổi mới công tác quản lý giáo dục, quản trị nhà trường theo hướng tăng quyền tự chủ theo Nghị định số 60/2021/NĐ-CP ngày 21/06/2021 của Chính phủ; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong điều hành, quản lý. Chú trọng đổi mới công tác quản lý, quản trị trường học theo hướng phát huy tính chủ động, linh hoạt của nhà trường và năng lực tự chủ, sáng tạo của tổ chuyên môn, giáo viên trong thực hiện chương trình giáo dục; Ưu tiên nguồn lực đầu tư cơ sở vật chất, thiết bị dạy học cho các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông, giáo dục thường xuyên ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, trong đó, ưu tiên củng cố, phát triển trường phổ thông dân tộc nội trú THCS huyện, các trung tâm học tập cộng đồng các xã; quán triệt các trường học thuộc huyện duy trì vững chắc sĩ số học sinh, chống lưu ban; hạn chế tối đa tình trạng học sinh bỏ học, nhất là học sinh cấp THCS và tăng cường đổi mới phương pháp nâng cao chất lượng dạy-học, đổi mới kiểm tra, đánh giá; lồng ghép các chương trình quốc gia như: Xóa đói giảm nghèo, kế hoạch hóa gia đình, cho vay vốn tạo công ăn việc làm, đẩy mạnh phong trào khuyến học, khuyến tài để tạo điều kiện cho học viên được tiếp tục them gia các lớp phổ cập; thực hiện tốt công tác quản lý, kiểm tra công nhận kết quả PCGD, XMC./.