Tiến tới chào mừng Ngày Văn hóa các dân tộc tỉnh Khánh Hòa, Ngày Văn hóa các dân tộc Việt Nam 19/4, trong 2 ngày 1-2/4, tại nhà dài thôn Hòn Dung (xã Sơn Hiệp), Trung tâm VH-TT huyện đã long trọng tổ chức Ngày Văn hóa các dân tộc huyện Khánh Sơn năm 2018. Đây là lần đầu tiên ngày văn hóa các dân tộc trên địa bàn huyện được tổ chức với nhiều hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao mang đậm nét truyền thống, tất cả đã tạo nên một không gian văn hoá đa sắc màu, đầy sức sống của cộng đồng các dân tộc anh em sinh sống tại Khánh Sơn, thu hút sự quan tâm của các cấp lãnh đạo và đông đảo quần chúng nhân dân địa phương.
Ngày Văn hóa các dân tộc huyện Khánh Sơn năm 2018 diễn ra với các hoạt động chính như: thi đấu các môn thể thao, trò chơi dân gian truyền thống, liên hoan các làn điệu dân ca Raglai. Đặc biệt, trong khuôn khổ ngày hội, xã Sơn Hiệp đã tái hiện lại nghi lễ ăn mừng lúa mới của đồng bào Raglai Khánh Sơn. Đối với các môn thể thao truyền thống, trò chơi dân gian đã thu hút khoảng 300 vận động viên đến từ 8 xã, thị trấn, 3 đơn vị: Trường Trung cấp nghề Dân tộc nội trú và Trường Dân tộc nội trú Khánh Sơn, Phòng GD-ĐT huyện, tham gia tranh tài ở các môn đẩy gậy, kéo co, đi cà kheo, thả diều, đánh quay, mang gùi tiếp sức, chơi u. Nhờ có sự chuẩn bị chu đáo, công phu về thiết bị cũng như lực lượng, các đội đã mang đến cho người xem những màn tranh tài sôi nổi, quyết liệt và hào hứng. Đối với mỗi môn thi đấu, ngoài sự khéo léo, sức khỏe của vận động viên, thì các thiết bị, dụng cụ cũng cần đảm bảo mang tính truyền thống của người Raglai, do chính các vận động viên tự tay chuẩn bị, không được mua từ các địa phương khác. “Cây cà kheo giống như đôi chân giả của mình. Phải đi vào rừng để tìm mấy cây đẹp, thẳng mang về. Mới đầu tôi cũng không biết đi, phải tập cả tuần mới đi được. Trong quá trình đi cà kheo phải thẳng người, cầm chắc, hai chân hai tay phải đều để khỏi bị ngã”, một vận động viên đi cà kheo đến từ xã Ba Cụm Nam chia sẻ.
Ở nội dung Liên hoan làn điệu dân ca Raglai, các nghệ nhân của 8 xã, thị trấn đã thể hiện các làn điệu a lâu, si ri mang đậm âm hưởng núi rừng Khánh Sơn, với nội dung ca ngợi tình yêu quê hương, đất nước, tình yêu đôi lứa, mối đoàn kết xóm làng, khuyên răn con cháu cần cù lao động, sản xuất, không nên sa đà rượu chè, cờ bạc. Điểm nhấn nổi bật trong hai ngày diễn ra ngày hội đó là việc tái hiện lại nghi lễ ăn mừng lúa mới của người Raglai Khánh Sơn-một tập tục truyền thống có từ xa xưa, để kết thúc một năm lao động, bắt đầu một mùa sản xuất mới, cầu ông bà tổ tiên, các thần linh phù hộ mưa thuận gió hòa, mùa màng tốt tươi, dân làng khỏe mạnh.
Già làng Cao Lê Dân là người đảm nhiệm vai trò chủ nhang của Lễ ăn mừng lúa mới trong ngày hội. Ở cái tuổi gần 80, già làng là một trong những người hiểu rõ về các nghi thức trong Lễ mừng lúa mới của dân tộc Raglai. Và ông cũng không khỏi băn khăn trước thực trạng nền văn hóa truyền thống của dân tộc nói chung và nghi lễ cúng đầu lúa mới nói riêng đang có nguy cơ mai một. “Do vậy, tôi rất vui mừng, phấn khởi khi chính quyền địa phương tổ chức tái hiện lại Lễ ăn mừng lúa mới, với hy vọng thế hệ trẻ hôm nay sẽ hiểu thêm về nét văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc mình”, già làng Cao Lê Dân bày tỏ.
Lần đầu tiên được tổ chức với quy mô toàn huyện, Ngày Văn hóa các dân tộc huyện Khánh Sơn năm 2018 với sự hiện diện của lãnh đạo Trung tâm VH-TT tỉnh Khánh Hòa, lãnh đạo Huyện ủy, HĐND, UBND, các ban ngành, đoàn thể, cùng đông đảo nhân dân địa phương. Nhiều phóng viên báo, đài trung ương và địa phương đến theo dõi và đưa tin. Điều đó thể hiện rõ sự quan tâm của các cấp, các ngành và người dân, cũng như ý nghĩa, sự lan tỏa của một sự kiện văn hóa mang đậm nét truyền thống, hướng về nguồn cội. Theo ông Cao Tiến Dũng, Phó Giám đốc Trung tâm VH-TT huyện, cũng không phải ngẫu nhiên, Ban Tổ chức lại chọn địa điểm là nhà dài thôn Hòn Dung (xã Sơn Hiệp). Mục đích là kết hợp quảng bá du lịch sinh thái thác Tà Gụ, nhà dài truyền thống và nét ẩm thực độc đáo của người Raglai. Đồng thời, giới thiệu về các vườn cây ăn trái trên địa bàn. Qua đó, góp phần bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa của người Raglai.
Sau 2 ngày diễn ra sôi nổi, mang âm hưởng núi rừng, Ngày Văn hóa các dân tộc huyện Khánh Sơn năm 2018 đã khép lại trong âm vang của mã la, đàn đá, mọi người cùng quây quần quanh ché rượu cần, bên ánh lửa bập bùng. Giải nhất toàn đoàn các trò chơi dân gian thuộc về các vận động viên đến từ thị trấn Tô Hạp, giải nhì xã Thành Sơn. Đối với phần liên hoan các làn điệu dân ca Raglai, đơn vị Sơn Hiệp dành giải nhất, giải nhì thuộc về xã Sơn Trung… Tuy nhiên, ý nghĩa của ngày hội không chỉ dừng lại ở những tấm huy chương hay giải thưởng, mà hơn thế là mục đích giáo dục, tuyên truyền, quảng bá những phong tục, sinh hoạt văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc anh em đang sinh sống trên địa bàn huyện. Sau ngày hội, các đơn vị, nghệ nhân sẽ tiếp tục chuẩn bị các môn thi đấu, làn điệu dân ca để tham gia Ngày Văn hóa các dân tộc tỉnh Khánh Hòa năm 2018 được tổ chức vào ngày 19/4 tại thị xã Ninh Hòa. Đặc biệt, nghi lễ ăn mừng lúa mới của người Raglai Khánh Sơn lần đầu tiên sẽ vươn ra ngoài phạm vị của địa phương và được tái hiện lại tại Ngày Văn hóa các dân tộc cấp tỉnh.
Một số hình ảnh tại Ngày Văn hóa các dân tộc huyện Khánh Sơn năm 2018:
Ảnh 1: Các vận động viên tham gia thi đấu môn đi cà kheo
Ảnh 2: Các vận động viên tranh tài môn mang gùi tiếp sức
Ảnh 3: Thanh niên Raglai nấu cơm lam
Ảnh 4: Chủ nhang thực hiện nghi lễ cúng đầu lúa mới
Ảnh 5: Thưởng thức rượu cần sau khi hoàn thành nghi lễ cúng đầu lúa mới
Ảnh 6: Một tiết mục biểu diễn làn điệu dân ca Raglai
Ảnh 7: Biểu diễn đàn đá Khánh Sơn
Đinh Luận
Đài TT-TH Khánh Sơn