Thực hiện Kế hoạch số 1221/KH-UBND  ngày 28/9/2020 của Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa về việc tổ chức hoạt động hưởng ứng Ngày pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ Việt Nam trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa. Ủy ban nhân dân huyện Khánh Sơn ban hành Kế hoạch số 794/KH-UBND ngày 01/10/2020 tổ chức hoạt động hưởng ứng Ngày pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ Việt Nam trên địa bàn huyện Khánh Sơn, nhằm triển khai tổ chức thực hiện một cách đồng bộ, sâu rộng, thiết thực và hiệu quả các hoạt động hưởng ứng Ngày Pháp luật trên địa bàn huyện Khánh Sơn.

Trên cơ sở Kế hoạch số 794/KH-UBND ngày 01/10/2020 của Ủy ban nhân dân huyện Khánh Sơn, Hội đồng Phối hợp Phổ biến, giáo dục pháp luật huyện Khánh Sơn xin trân trọng giới thiệu những nội dung cơ bản về nguồn gốc, ý nghĩa Ngày Pháp luật và chủ đề “Ngày Pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam” năm 2020 như sau:

1. Nguồn gốc ra đời của Ngày Pháp luật 

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh rất coi trọng việc sử dụng công cụ pháp luật, đặc biệt là Hiến pháp để thực hiện thắng lợi sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc Việt Nam, góp phần xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân và vì dân.

Ngày 09 tháng 11 năm 1946, bản Hiến pháp đầu tiên của nước Việt Nam dân chủ cộng hòa được ban hành và đánh dấu mốc son trong lịch sử lập pháp của Việt Nam. Hiến pháp 1946 đã thấm nhuần, thể hiện triệt để tinh thần, tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng Nhà nước pháp quyền của dân, do dân và vì dân. Xuất phát từ tư tưởng của Người nên các bản Hiến pháp năm 1959, Hiến pháp năm 1980 và Hiến pháp năm 1992 và Hiến pháp năm 2013 thì những tư tưởng lập hiến, những giá trị dân chủ, quyền con người, quyền công dân, tư tưởng và mô hình tổ chức nhà nước của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân được ghi nhận trong Hiến pháp năm 1946 luôn là sợi chỉ đỏ xuyên suốt tất cả các bản Hiến pháp và toàn bộ hệ thống pháp luật của nước ta.

Trên thế giới hiện có nhiều nước tổ chức Ngày Pháp luật hay Ngày Hiến pháp như một ngày hội để “thượng tôn pháp luật”, tôn vinh Hiến pháp – đạo luật gốc của mỗi quốc gia. Hiện nay có hơn 40 quốc gia lấy ngày ký, ban hành hoặc thông qua Hiến pháp để hằng năm tổ chức kỷ niệm “Ngày Hiến pháp” của đất nước mình.

Chính vì vậy, theo đề xuất của Chính phủ, ngày 09/11 - Ngày ban hành Hiến pháp 1946 được xác định là Ngày Pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (sau đây gọi tắt là Ngày Pháp luật); đã được chính thức luật hóa trong Luật Phổ biến giáo dục pháp luật năm 2012. Tại Điều 8 của Luật Phổ biến giáo dục pháp luật năm 2012 quy định: “Ngày 9/11 hằng năm là Ngày Pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Ngày Pháp luật được tổ chức nhằm tôn vinh Hiến pháp, pháp luật, giáo dục ý thức thượng tôn pháp luật cho mọi người trong xã hội”.

2. Mục đích, ý nghĩa của Ngày Pháp luật

Theo quy định của Luật phổ biến, giáo dục pháp luật, Ngày Pháp luật được tổ chức để tôn vinh Hiến pháp, pháp luật, đồng thời tăng cường nhận thức cho mọi người về vai trò của luật pháp trong đời sống, tăng cường sự hiểu biết pháp luật và khả năng thực thi pháp luật trong hoạt động quản lý Nhà nước, hoạt động kinh tế - xã hội và sinh hoạt hàng ngày của người dân.

Thông qua Ngày Pháp luật giúp cho mọi tổ chức, cá nhân có ý thức tuân thủ pháp luật tốt hơn, là dịp để đánh giá lại những kết quả đã đạt được và những hạn chế trong hoạt động xây dựng, thực thi pháp luật; là cơ hội để tổ chức nhiều hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật cho cộng đồng thông qua những cách thức khác nhau. Những người thi hành pháp luật cũng sẽ nhận được những thông tin phản hồi, những quan điểm đánh giá về tất cả các quy định pháp luật cũng như cách thức thực hiện, hiệu quả của hệ thống pháp luật đối với đời sống xã hội; hoàn thiện hơn hệ thống pháp luật, cũng như cải thiện, nâng cao hoạt động của hệ thống tư pháp.

Ngày Pháp luật khơi dậy trong mọi cá nhân ý thức về trách nhiệm, bổn phận và quyền lợi của mình khi tham gia vào các sinh hoạt của đời sống chính trị và đời sống xã hội. Do vậy, Ngày Pháp luật có ý nghĩa giáo dục sâu sắc trong việc đề cao giá trị của pháp luật trong Nhà nước pháp quyền, hướng mọi tổ chức, cá nhân tích cực tham gia với hành vi, thái độ xử sự pháp luật đúng đắn, đề cao quyền cũng như trách nhiệm, nghĩa vụ của cá nhân trong học tập, tìm hiểu pháp luật và tự giác chấp hành pháp luật.

Thực hiện Kế hoạch số 1221/KH-UBND  ngày 28/9/2020 của Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa, Ủy ban nhân dân huyện Khánh Sơn đã ban hành số 794/KH-UBND ngày 01/10/2020 tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày Pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam 09/11 đi vào chiều sâu, lan tỏa hiệu ứng tinh thần thượng tôn Hiếp pháp và pháp luật trong Nhân dân; góp phần thúc đẩy việc tìm hiểu, học tập pháp luật trở thành công việc thường xuyên, tự giác của mỗi cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và người dân trên địa bàn huyện với chủ đề và khẩu hiệu hưởng ứng “Ngày Pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam” năm 2020 là“Nâng cao hiệu quả công tác xây dựng, thực thi, bảo vệ pháp luật, ý thức tuân thủ pháp luật, góp phần xây dựng nhà nước liêm chính, hành động, kỷ cương, sáng tạo, hiệu quả; xã hội dân chủ, công bằng, văn minh”

- “Sống và làm việc theo Hiếp pháp và pháp luật;

- “Tích cực hưởng ứng Ngày pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam”;

- “Tìm hiểu, học tập và chấp hành pháp luật là trách nhiệm của mọi công dân”;

- “Cán bộ, công chức, viên chức gương mẫu, tự giác tuân thủ, chấp hành, bảo vệ Hiếp pháp và pháp luật”.

Như vậy, sau quy định của Hiến pháp về ngày Quốc khánh, chúng ta có một đạo luật quy định về một sự kiện chính trị, pháp lý được tổ chức hằng năm - Ngày Pháp luật của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Ngày 9/11 hằng năm. 

Hoàng Ngọc Thảnh